La présidentielle: 7 termen om het goed te volgen

Wat je moet weten bij de verkiezing van monsieur le président of madame la présidente

La présidentielle aura lieu dimanche 10 avril et dimanche 24 avril. Dans ce blog je vous explique quelques mots et expressions pour mieux comprendre les actualitiés et les nouvelles de la présidentielle.

De Franse presidentsverkiezing vindt plaats in 2 rondes, op zondag 10 april en op zondag 24 april. Ik wil in deze blog een aantal woorden en uitdrukkingen uitleggen zodat je het nieuws en de actualiteiten rondom de verkiezing beter kunt volgen en begrijpen.

1. La présidentielle

De presidentsverkiezing die één keer in de 5 jaar plaatsvindt. De eerste ronde is morgen, 10 april, met 12 kandidaten om uit te kiezen. De 2 kandidaten met de meeste stemmen doen mee in de tweede ronde op 24 april. Dat betekent dat de Franse kiezers op 24 april nog maar 2 namen zien op hun stembiljet en dat zijn niet persé de kandidaten van hun politieke voorkeur. Er zijn dan immers 10 kandidaten afgevallen van de 12. Ze zullen moeten kiezen voor het beste alternatief, een compromis voor de komende 5 jaar.

2. Le quinquennat

Is (in deze context) de periode van 5 jaar aan de politieke top als president. Een Franse president mag 2 keer gekozen worden, dus hij kan in principe 2 quinquennats volmaken oftewel 10 jaar.

3. Le macronisme

Omvat de politieke hervormingen die Macron voor ogen stond toen hij in 2017 begon. Voortgekomen uit de Parti Socialiste blijkt hij uiteindelijk minder sociaal te zijn dan wat hij bij aanvang verkondigde. Pragmatisme, extra aandacht voor Europese integratie, een sterk buitenlands beleid, dat zijn de peilers van La République En Marche, de partij van Macron. Maar de afstand tussen de geslaagde Fransman en de Fransman die niet helemaal mee kan komen is alleen maar groter geworden in de afgelopen 5 jaar. Er is een tweestandenmaatschappij ontstaan. En dan helpt het niet dat Macron zelf voortkomt uit de rijkere Franse klasse en zijn opleiding heeft genoten aan de prestigieuze ENA.

4. ENA: École Nationale d’Administration

In 1946 opgericht door De Gaulle om te zorgen voor goed opgeleide ambtenaren op alle niveaus van de samenleving. Gediplomeerden worden ook wel énarques genoemd. Een begrip in Frankrijk en een garantie voor een carrière in diplomatie, politiek of ambtenarij. Niet alleen Macron heeft de ENA afgerond, ook zijn voorgangers Hollande, Chirac en Giscard d’Estaing hebben hier gestudeerd. Uit de samenleving klonk de afgelopen jaren steeds meer kritiek op de elitaire opleiding (denk aan de gele hesjes-protesten), en in 2019 besloot Macron dat het roer om moest. Hij wilde zijn eigen reputatie van président des riches veranderen. Daarnaast wilde hij hoge bestuurders uit meerdere lagen van de bevolking betrekken, niet meer (alleen) uit de elite.

5. INSP

ENA werd omgedoopt tot INSP, Institut National du Service Public. Studenten worden toegelaten na succesvolle deelname aan diverse concours (selectie aan de hand van examens). INSP wil een nieuwe manier van selecteren toepassen, het onderwijs anders inrichten en gerichtere stages aanbieden. Blijft staan dat je al een masterdiploma op zak moet hebben. En dat (nog) niet alle universiteiten evenredig vertegenwoordigd zijn. Worden dan nu met INSP alle lagen van de bevolking vertegenwoordigd in de hogere ambtenarij?

6. L’épisode gilets jaunes

De gele hesjes-episode: de protesten in 2018 die het tweede presidentsjaar van Macron hebben bepaald. De ideeën die hieruit voortkwamen hebben helaas niet geleid tot verkleining van de kloof tussen de Parijse elite en de grote massa elders.

7. Les macronades ou macronneries

Uitspraken of korte zinnen (oneliners) die Emmanuel Macron heeft uitgesproken bij publieke optredens. Deze macronades hebben menig maal tot felle reacties geleid in de media. Zoals daar zijn:

Une gare c’est un lieu où l’on croise des gens qui réussissent et des gens qui ne sont rien. Een station is een plek waar je mensen tegenkomt die geslaagd zijn in het leven en mensen die mislukt zijn. Hoe kun je als president zeggen dat mensen rien zijn, niks, mislukt?!

Dit is de meest recente uitspraak van Macron, en wel tijdens een interview voor Le Parisien over ongevaccineerden: J’ai très envie de les emmerder. Et on va continuer à le faire jusqu’au bout. Ik heb er echt zin in om ongevaccineerden het leven zuur te maken en dat zal ik blijven doen tot ze het helemaal zat zijn.

Je traverse la rue et je vous en trouve du travail. Ik steek de straat over en ik vind zo een baan voor je (Macron in gesprek met een werkloze). Hij werd er daarna van beschuldigd dat hij ver weg staat van de dagelijkse realiteit van Franse werkzoekenden.

Voor Emmanuel Macron breken 2 spannende weken aan. Hij heeft zich de afgelopen tijd meer bezig gehouden met het buitenlandbeleid en weinig bekommerd om de verkiezingen. Vinden de Fransen dat hij het goed heeft gedaan binnen Europa of wordt hij afgerekend op een binnenlands beleid dat weinig van de oorspronkelijke beloftes heeft waargemaakt?
Het zal erom spannen, want 7 op de 10 Fransen willen een nieuwe president. Waar zetten ze het rode kruisje? Bij Macron of bij Marine le Pen? Krijgen we monsieur le président of madame la présidente? Na 24 april zullen we het weten.